XV BALKANSKA SMOTRA MLADIH STRIP AUTORA održana je proteklog vikenda u Leskovcu. Ovaj najstariji i najistrajniji festival devete umetnosti na Balkanu, od 1998. godine organizuje Leskovačka škola stripa “Nikola Mitrović Kokan”, koja deluje u okviru Leskovačkog Kulturnog Centra. Za vreme trodnevne nagradne manifestacije od 28-30. juna gosti i posetioci smotre mogli su da se upoznaju sa radovima gotovo svih bitnijih imena iz sveta stripa sa prostora Balkana, ali i šire. Smotra je ove godine okupila čak 654 autora iz 22 zemlje sa četiri kontinenta, što je čini jednim od najmasovnijih strip festivala u Evropi, i sve to upravo u godini u kojoj je Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije potpuno uskratilo pomoć ovoj manifestaciji!!! 


Smotri su prisustvovali ili svoje radove predstavili autori sa celog Balkana, ali i iz Italije, Portugala, Nemačke, Francuske, Belgije, Holandije, Velike Britanije, kao i iz Australije, SAD, Kanade, Dominikanske Republike, Argentine i Urugvaja! Balkanska, a svetska – zar ne?


Specijalni gosti su bili Mišel Difran iz Belgije, jedan od najpoznatijih scenarista francusko-belgijskog stripa danas, Igor Kordej iz Hrvatske, koji je postao prava strip zvezda i u Evropi i u Americi, Vladimir Krstić Laci iz Niša, koji između ostalog radi i na serijalu Šerlok Holms,  Čaba Kopecki, agent preko koga više od pedeset strip autora sa Balkana rade na francusko-belgijskom tržištu, ali i autori poput Milorada Vicanovića Maze, Dražena Kovačevića, i pregršt drugih.


Pristigli radovi bili su izloženi u velikoj galeriji Leskovačkog Kulturnog Centra, a sama manifestacija obuhvatila je preko dvadeset dešavanja, među kojima su bila ekskluzivna predavanja, promocije, tribine, predstavljanja, otvaranja izložbi, projekcija animiranih filmova, ali i koncert rumunskih strip autora!

Takođe, u holu LKC bila je organizovana strip berza na kojoj su svoje stripove nudli izdavač  System Comics, striparnica Južni Darwood, ali i nezavisni izdavači iz Makedonije i Hrvatske.


Žiri u sastavu Zoran Tucić (strip crtač i ilustrator) kao predsednik žirija,  Petar Stanimirov (strip crtač i ilustrator) i Marko Stojanović  (strip scenarista i teoretičar) dodelio je sledeće nagrade: 

  • Memorijalnu plaketu Nikole Mitrovića Kokana u kategoriji strip crtača dobio je Ivan Stojković iz Čačka. Diplome za istu kategoriju je dobili su Marko Dješka iz Osjeka u Hrvatskoj i Jana Adamović iz Beograda. 
  • Memorijalnu plaketu Nikole Mitrovića Kokana za ilustraciju dobio je Boris Bakliža iz Kragujevca. Diplomu za istu kategoriju je dobio je Todor Iliev iz Velikog Tarnava u Bugarskoj. 
  • Memorijalnu plaketu Nikole Mitrovića Kokana za scenario dobio je Aljoša Tomić iz Doboja u Bosni i Hercegovini. Diplomu za istu kategoriju dobili su Josip Sršen iz Zagreba u Hrvatskoj i Konstantinos Sklaventis iz Leftakisa u Grčkoj. 
  • Memorijalnu plaketu Nikole Mitrovića Kokana za strip teoriju dobio je Milutin Pavićević iz Podgorice u Crnoj Gori. Diplomu za istu kategoriju dobio je Aleksandar Teokarević iz Leskovca. 
  • Diplome za najboljeg debitanta dobili su Aleksandar Nikolić iz Leskovca i Lazar Nikolić iz Pirota. 
  • Plaketu Nikole Mitrovića Kokana za doprinos srpskom stripu dodelio je organizator (Leskovačka škola Stripa Nikola Mitrović Kokan,  ispred Leskovačkog Kulturnog Centra), nezavisno od žirija, i nju su ravnopravno dobili Lazo Sredanović iz Tivta i Zoran Tucić iz Loznice. 
  • U sastavu smotre održan je konkurs za strip kaiš za jablanički okrug, i žiri je nagradio Katarinu Mičić (katetogija do 10 god), Leu Stanković (kategorija od 10 do 15 godina) i Stefana Stankovića (katergorija od 15 do 19 god).
  • U sklopu manifestacije časopis THINK TANK dodeljuje memorijalnu nagradu Miodrag Veličković Mivela za satirični strip. Žiri je dodelio nagradu Sabahudinu Muranoviću Muranu iz Prijepolja za njegove satirične strip kaiševe u dnevnom listu Danas. 
  • Takođe u sklopu manifestacije elekstronski časopis za decu AKO MENE PITAŠ ... dodeljuje nagradu za najboljeg mladog strip autora Jovani Pavlović iz Leskovca.
  • Striparnica Južni Darkvud iz Niša dodelila je dve ravnopravne nagrade za podsticaj mladim strip autorima.  Dva ekskluzivna strip izdanja dobili su Marko Nikolić i Danko Dikić. 


Balkansku smotru mladih strip autora već godinama na leđima nose Marko Stojanović (strip scenarista, između ostalog autor jednog od najboljih domaćih strip-serijala “Vekovnici”) i Srđan Nikolić Peka (strip-crtač), koji čine i okosnicu “Leskovačke škole stripa”. Zahvaljujući ovoj školi, pored roštilja i roštilijade, pored paprika i ajvara, nezaobilazna asocijacija za Leskovac već godinama unazad jeste i strip!


Smotru su finansijski pomogli grad Leskovac i zdravlje Actavis, a Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije ove godine uskratlo je pomoć ovoj manifestaciji. U prethodnih pet godina Minstarstvo je smorti pomoglo samo jedanput!

-Da je bilo njihove pomoći, možda se ne bi ovoliko potrudili da im pokažemo koliko umemo i možemo - rekao je na otvaranju Marko Stojanović iz Škole stripa „Nikola Mitrović Kokan“.

Katalog XV Smotre sa programom manifestacije, nekim stripovima, intervjuom sa Emirom Durmiševićem, tekstom o Lazi Sredanoviću i Zoranu Tuciću, istoriji makedonskog stripa i drugim sadržajima možete preuzeti u pdf formatu ovde.

* * *

Priča o leskovačkoj strip-tradiciji počela je još pre šest decenija, sa radom Nikole Mitrovića - Kokana, crtačem koji je svojim radom za Dečje Novine na serijalima Mirko i Slavko, Partizanske priče i Nikad Robom ostavio trajan trag u istoriji srpskog stripa. Sredinom devedesetih, u trenucima sunovrata domaće strip scene, Mitrović se odvažava da pokrene Leskovačku školu stripa, koja će nakon njegove smrti 1997. godine poneti njegovo ime, a njegovu ideju, rad i entuzijazam naslediti i preuzeti Srđan Nikolić - Peka i Marko Stojanović, stvaralački tandem koji nam je podario pseudoistorijski nacionalni ep u stripu, Vekovnike, momci koji su alfa i omega Leskovačkog stripa, ali i cele domaće strip scene. Jedino zahvaljujući njihovom naporu i nesebičnom zalaganju Leskovačka smotra stripa je i opstala svih ovih godina, kao najsrtarija strip smotra na našim prostorima!

Izvor: Paradoksija